سرویس جهان مشرق _ روز دوشنبه دوم اسفندماه، آیت الله سید ابراهیم رئیسی به دعوت رسمی تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر سفری دو روزه به دوحه قطر خواهند داشت.

استقبال رسمی از سوی امیر قطر در دیوان امیری، گفت‌وگو با تمیم بن حمد و مذاکرات هیئت های عالی دو کشور و امضای چند قرارداد و تفاهنامه از برنامه های روز نخست سفر آیت الله رئیسی به قطر است.

دکتر رئیسی در دومین روز سفر در ششمین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز شرکت و سخنرانی خواهد کرد. در این اجلاس سران و مقامات ارشد کشورهای ابرصادرکننده گاز حضور دارند و تعدادی از آنها در حاشیه نشست با رئیس جمهور کشورمان دیدار و گفتگو خواهند کرد.

روز ۷ بهمن ماه، محمد بن عبدالرحمن آل ثانی معاون نخست وزیر و وزیر خارجه قطر در دیدار با رئیس جمهور کشورمان دعوت رسمی امیر قطر از آیت الله رئیسی برای شرکت در اجلاس سران کشورهای صادر کننده گاز را تقدیم کرده بود.

این اولین سفر یک مقام عالیرتبه جمهوری اسلامی ایران به قطر پس از گذشت ۱۰ سال خواهد بود.

آداب تشریفات قطری ها

پبش بینی می شود سفر دکتر رئیسی به دوحه قطر که از اهمیت بالایی در روابط دو کشور برخوردار است، ابعاد مختلف آن از جمله رعایت تشریفات و آداب دبپلماتیک آن نیز در کانون توجهات رسانه های منطقه واقع شود.

در این گزارش سعی داریم مروری گذرا بر اصول حاکم بر تشریفات قطری ها در استقبال از مهمانان عالیرتبه داشته باشیم، تشریفاتی که بخش مهمی از آن ناشی از آداب و رسوم حاکم بر این کشورعربی می باشد.

استقبال در فرودگاه توسط یک وزیر

پس از نشستن هواپیمای مهمان در فرودگاه دوحه، مرسوم است یکی از وزرای دولت به استقبال رفته و ورود وی را خوشامد می گوید. مراسم رسمی استقبال در دیوان امیری خواهد بود.

 به عنوان نمونه، در سفر رجب طیب اردوغان به قطر، خالد العطیه وزیر دفاع این کشور اقدام به استقبال از رئیس جمهور ترکیه در فرودگاه دوحه کرد.

البته چنانچه مهمان قطری ها به دعوت مقامات دیگر از جمله رئیس پارلمان باشد، استقبال مقام همتا در فرودگاه قطر انجام می شود.

در سفر ۱۸ فروردین ۱۳۹۸ دکتر علی لاریجانی، رئیس وقت مجلس شورای اسلامی به دوحه، رئیس مجلس ملی قطر در فرودگاه این شهر به استقبال همتای خود آمد.

استقبال رسمی در دیوان امیری

امیر قطر از مهمانان خود در دیوان امیری استقبال رسمی می کند. ساختمان فعلی دیوان امیری پیش از این با نام «قلعه بدع» شناخته می‌شد که در قرن ۱۸میلادی ساخته شده‌است.

 در دوران حاکمیت عثمانی بر قطر به عنوان یک قلعه نظامی بکار گرفته شد و به «قلعة العسکر» معروف شد. بعد از خروج عثمانی‌ها از قطر، این ساختمان به مقر رسمی حاکمان قطر تبدیل شد و به کاخ دوحه تغییر نام پیدا کرد و گاهی نیز به نام «قلعة الشیوخ» خوانده شده‌است.  

در سال ۱۹۷۱ پس از استقلال قطر از بریتانیا، این قلعه به‌طور رسمی به دیوان امیری تغییر نام یافت و عنوان «امیر» جایگزین عنوان «حاکم» دولت قطر شد. دیوان امیری مقر دولت قطر و محل کار و دفتر امیر قطر است. همچنین دفتر نایب امیر و نخست‌وزیر هم در این ساختمان قرار دارند.

ملاقات در کنج سالن دیوان امیری

یکی از نکات جالب توجهی که در آداب تشریفات قطری ها مشاهده می شود، برگزاری دیدارهای رسمی امیر قطر در کنج سالن دیوان امیری است در حالی که در عرف های دیپلماتیک معمولا این ملاقات ها در بالای سالن و قسمت وسط برگزار می شود.  

رسوم عربی در دیدارهای رسمی

مرسوم است که در دیدارهای رسمی میان سران کشورها در کلیه مناطق دنیا، کارشناسان و خبرنگاران بر روی نوع برخورد دو طرف، شیوه نشستن روی صندلی، نوع پوشش و مسائل مشابه توجه ویژه‌ای کرده و هر کدام از اقدامات طرف میزبان یا شخص میهمان را حامل پیامی خاص می‌دانند؛ اما نگاهی به موارد ذکر شده در خصوص امیر قطر در دیدارهای رسمی اش نشان می‌دهد وی توجه خاصی به این مسائل نداشته و با ظاهری ساده، سنتی و برگرفته از آداب و رسوم عربی و بومی در محل ملاقات حاضر می‌شود.

شیخ تمیم بن حمد امیر قطر، معمولا با لباس سنتی عربی، پوشیدن دمپایی و صندل و بدون جوراب در دیدارهای خود ظاهر می‌شود. در واقع این موضوع در میان عمده رهبران کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس مرسوم و مشترک بوده و به منزله بی احترامی به میهمان خارجی محسوب نمی‌شود.

حضور نمادهای قطری در دیوان امیری

نحوه تزئین کاخ اداری امیر قطر به هنگام ملاقات‌های رسمی نیز معمولا ساده و بدون تجملات خاص بوده اما دو نماد طبیعی و جغرافیایی خاص برای این کشور را در بر می‌گیرد: نخستین مورد تابلو و مجسمه‌های مربوط به "غزال اوریکس" حیوان بومی این کشور است که در عمده دیدارهای شکل گرفته در دیوان امیری قطر در محل جلسه حضور دارد.

تیزشاخ عربی یا غزال اوریکس گونه‌ای از خانواده گاوسانان بوده و بومی مناطق استپی و بیابانی شبه‌جزیره عربستان است.  تیزشاخ عربی دارای مشخصاتی همچون طول ۱۴۰ الی ۱۸۰ سانتی‌متر، وزن ۱۰۰ الی ۱۲۰ کیلوگرم، طول شاخ ۷۰ الی ۷۵ سانتی‌متر و طول عمر حدود ۲۰ الی ۲۵ سال است.  

همچنین غزال اوریکس نماد هواپیمایی قطری و نماد بازیهای آسیایی دوحه در سال ۲۰۰۶ نیز بود.

مورد دیگر نیز پرنده "شاهین" محبوبترین پرنده در میان شاهزادگان قطری است؛ یکی از عمده ترین تفریحات قشر مرفه کشور قطر استفاده از پرنده شاهین برای شکار است و سالانه صدها نفر از شاهزادگان قطری به سفر به کشورهایی نظیر عراق و پاکستان با کسب مجوز از دولت های مربوطه اقدام به شکار پرندگان بومی یا مهاجر در خاک این کشورها با استفاده از شاهین های دست آموز خود می‌کنند.

تابلوعکس و مجسمه هایی که به شکل شاهین های قطری ساخته شده است در محل ملاقات های رسمی در دیوان امیری قطر به دفعات دیده شده است.